KPH składa uwagi do projektu nowelizacji Kodeksu karnego w zakresie ochrony przed przestępstwami z nienawiści i mową nienawiści

W ramach konsultacji społecznych KPH złożyło uwagi do projektu ustawy nowelizującej Kodeks karny w zakresie ochrony przed przestępstwami z nienawiści (hate crimes) i mową nienawiści (hate speech). Projekt ten jest bardzo ważny i potrzebny, a uwagi KPH mają na celu jeszcze lepszą ochronę osób LGBT+ w Polsce.

Hate speech i hate crime nadal obecne

Niestety przestępstwa z nienawiści i mowa nienawiści ze względu na orientację seksualną i tożsamość płciową są nadal bardzo częstym zjawiskiem. Osoby LGBT+ często doświadczają przemocy lub konfrontują się z mową nienawiści, a tylko bardzo niewielki odsetek z nich zgłasza to właściwym organom (patrz: Sytuacja społeczna  osób LGBTA w Polsce. Raport za lata 2019-2020), a sprawy, które są zgłoszone prokuraturze, bywają umarzane właśnie ze względu na brak odpowiednich przepisów chroniących osoby pokrzywdzone. Jak wynika z najnowszego raportu ILGA-Europe, na 54 badane kraje, tylko w 6 nie zaraportowano żadnego przestępstwa z nienawiści, a wiele przypadków przemocy dotyczyło osób transpłciowych (patrz: ILGA-Europe alarmuje! Palący problem przestępstw z nienawiści wobec osób transpłciowych i interpłciowych). 

KPH wielokrotnie postulowało konieczność wprowadzenia ochrony przed tym zjawiskiem. Co więcej, rekomendacje instytucji międzynarodowych (m.in. Europejskiej Komisji przeciw Rasizmowi i Nietolerancji i Komitetu Praw Człowieka ONZ) nakładają na Polskę obowiązek zapewnienia skutecznej ochrony przed hate crimesami z uwagi na m.in. orientację seksualną i tożsamość płciową.

Projekt nowelizacji

Projektowana nowelizacja dodała do przepisów art. 119 § 1 (stosowanie przemocy lub groźby bezprawnej), art. 256 § 1 (nawoływanie do nienawiści), art. 257 (publiczne znieważenie) Kodeksu karnego dodatkowe 5 przesłanek (do tej pory znajdowało się tam tylko 5 przesłanek: przynależność narodowa, etniczna, rasowa, polityczna, wyznaniowa, bezwyznaniowość): płeć, wiek, niepełnosprawność, tożsamość płciowa i orientacja seksualna. Analogicznie, przesłanki te zostały również dodane do art. 53 § 2a pkt. 6 K.k. dotyczącego dyrektyw wymiaru kary. 

Zapoznaj się z projektem nowelizacji Kodeksu karnego.

W swoim stanowisku KPH zasugerowało przede wszystkim:

• taką zmianę brzmienia przepisów art. 119 § 1, 256 § 1 i 257 K.k., żeby chronione były także osoby niemające danej cechy, co do których sprawca błędnie założył, że ją mają (przykład: pobicie osoby po błędnym założeniu, że jest osobą LGBT+),
• wprowadzenie definicji przestępstwa z nienawiści,
• oddanie charakteru przestępstwa w wyroku tak, żeby sąd badał każdorazowo motywację sprawcy (podkreślenie, że było to przestępstwo z nienawiści).

Cieszę się, że zapowiadany umową koalicyjną projekt nowelizacji Kodeksu karnego został opublikowany. To bardzo ważny krok w dobrą stronę. Jako KPH złożyłyśmy uwagi do projektu po to, żeby zapewnić jak najskuteczniejszą ochronę osób pokrzywdzonych mową nienawiści i przestępstwami z nienawiści. – mówi Annamaria Linczowska z KPH

Z niecierpliwością czekamy na treść projektu przedstawioną Sejmowi. Mamy nadzieję, że nowelizacja Kodeksu karnego wejdzie w życie jak najszybciej.

---