Sprawa drukarza z Łodzi znowu w sądzie

Sprawa drukarza z Łodzi na wniosek Prokuratury ponownie wraca do sądu. O tym czy postępowanie ws.  drukarza zostanie wznowione, zadecyduje 30 grudnia Sąd Apelacyjny w Łodzi. W sprawie interweniuje Kampania Przeciw Homofobii i Helsińska Fundacja Praw Człowieka, która złożyła opinię przyjaciela sądu w sprawie. Organizacje chcą, żeby łódzki sąd skierował pytania prejudycjalne* do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Sprawa drukarza ciągnie się od maja 2015 roku, kiedy pracownik drukarni z Łodzi odmówił Fundacji LGBT Business Forum wykonania wydruku baneru reklamującego organizację (zobacz baner TUTAJ). W sprawie łódzkiego drukarza wydano łącznie 4 wyroki w różnych instancjach. Wszystko wskazywało na to, że swój finał sprawa będzie miała w Sądzie Najwyższym, który potwierdził, że drukarz jest winny popełnienia wykroczenia. Tak się nie stało. Na wniosek Prokuratora Generalnego, Zbigniewa Ziobro sprawa trafiła do Trybunału Konstytucyjnego, który 26 czerwca orzekł o niekonstytucyjności art. 138 Kodeksu wykroczeń w części penalizującej umyślną i nieuzasadnioną odmowę świadczenia usług. 30 grudnia temat bezpieczeństwa konsumentów i konsumentek LGBT w wyniku wniosku złożonego przez Prokuraturę Okręgową w Łodzi, powróci do Sądu Apelacyjnego, który zadecyduje o wznowieniu sprawy drukarza.

Wadliwy wyrok Trybunału Konstytucyjnego i pytania do TSUE

Od dłuższego czasu jesteśmy w sytuacji kryzysu Trybunału Konstytucyjnego. Obecność sędziego dublera, Mariusza Muszyńskiego  w składzie orzekającym każe zastanowić się czy ten wyrok ma w ogóle moc prawną – mówiła Mirosława Makuchowska z KPH tuż po ogłoszeniu wyroku przez Trybunał Konstytucyjny.

Wątpliwości, które budził i nadal budzi skład Trybunału orzekającego ws. konstytucyjności art. 138 KW, skłoniły pełnomocniczkę Fundacji LGBT Business Forum, adw. Karolinę Gierdal z Kampanii Przeciw Homofobii  oraz Helsińską Fundacji Praw Człowieka, która przedstawiła w sprawie opinię przyjaciela sądu, do złożenia wniosku o skierowanie przez Sąd Apelacyjny w Łodzi pytań prejudycjalnych do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). Prawnicy i prawniczki chcą ustalić:

• Czy Sąd w Łodzi może nie uwzględnić wniosku Prokuratury o wznowienie postępowania  i pominąć skutki prawne wyroku Trybunału Konstytucyjnego z powołaniem się na unijną zasadę praworządności i niedyskryminacji z tego powodu, że w składzie Trybunału zasiadała osoba nieuprawniona do orzekania, czyli  dubler – Mariusz Muszyński?
• Czy sąd może odmówić uznania skutków wyroku Trybunału Konstytucyjnego z uwagi na zasadę niedyskryminacji, mając na uwadze to, że wyrok Trybunału pozbawił polski system prawny skutecznej, efektywnej i szybkiej ochrony przed dyskryminacją w dostępie do dóbr i usług?

Jeśli Sąd podzieli nasze wątpliwości co do wadliwości wyroku Trybunału Konstytucyjnego i oddali wniosek Prokuratury, będziemy mogli mówić o prawdziwej wygranej nie tylko dla osób LGBT, ale również dla innych grup dyskyrminowanych. Wyrok Trybunału pozbawił znaczną część obywateli skutecznego środka ochrony przed dyskryminacją w dostępie do usług. Jeżeli sąd uzna, że może pominąć skutki wyroku Trybunału Konstytucyjnego, naturalną konsekwencją byłoby uznanie, że przepis art. 138 Kodeksu wykroczeń wciąż obowiązuje. Dlatego też istotne byłoby zadanie pytania prejudycjalnego do TSUE – stwierdza adw. Karolina Gierdal z KPH.

Decyzje Sądu Apelacyjnego w Łodzi ws. wniosku Prokuratury Okręgowej w Łodzi jak i wniosku dot. skierowania pytań prejudycjalnych do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej poznamy 30 grudnia.  

 

 Kalendarium:

1. maj 2015 – Fundacja LGBT Business Forum zamawia usługę w postaci wykonania wydruku roll up’u w jednej z łódzkich drukarni. Pracownik drukarni odmawia wykonania usługi. Swoją decyzję uzasadnia mailowo: „Odmawiam wykonania roll up’u z otrzymanej grafiki. Nie przyczyniamy się do promocji ruchów LGBT naszą pracą”.
2. luty 2016 – Fundacja LGBT Business Forum wnosi skargę na zachowanie pracownika do Rzecznika Praw Obywatelskich. Rzecznik informuje o zaistniałej sytuacji Komendanta Stołecznego Policji, co prowadzi do wszczęcia postępowania w sprawie.
3. maj 2016  – Policja wnosi do Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi wniosek o ukaranie pracownika wskazując, że jego zachowanie doprowadziło do popełnienia wykroczenia z art. 138 Kodeksu wykroczeń.
4. czerwiec 2016 – Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi wyrokiem nakazowym uznaje pracownika drukarni winnym popełnienia wykroczenia z art. 138 Kodeksu wykroczeń i wymierza mu karę grzywny w wysokości 200 zł. Wyrok nie jest prawomocny. Pracownik wnosi sprzeciw od wyroku. Sprawa musi być ponownie rozpoznana przez sąd.
5. lipiec 2016 – na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości pojawia się oświadczenie Ministra Sprawiedliwości Prokuratora Generalnego Zbigniewa Ziobry ws. wyroku wydanego przez Sąd Rejonowy w Łodzi. Stanowisko Prokuratora wobec wyroku jest krytyczne. Na jego polecenie do sprawy przyłącza się Prokuratura Okręgowa w Łodzi.
6. lipiec 2016  – na oświadczenie Ministra Sprawiedliwości reaguje Kampania Przeciw Homofobii wydając swoje oświadczenie (oświadczenie dostępne TUTAJ)
7. marzec 2017  – Sąd Rejonowy dla Łodzi-Widzewa w Łodzi ponownie uznaje pracownika winnym popełnienia wykroczenia. Jednocześnie sąd odstępuje od wymierzenia grzywny. Wyrok nie jest prawomocny (więcej TUTAJ). Zarówno prokuratura, obrońca obwinionego jak i pełnomocnik Fundacji wnoszą w sprawie apelacje.
8. maj 2017 – Sąd Okręgowy w Łodzi utrzymuje w mocy wyrok Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa uznając to rozstrzygnięcie za prawidłowe. Wyrok jest prawomocny (więcej TUTAJ).
9. wrzesień 2017   – Prokurator Generalny wnosi do Sądu Najwyższego kasację od wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi, wnosząc o uchylenie wyroku i uniewinnienie pracownika.
10. grudzień 2017 – pełnomocnik Fundacji, adw. Paweł Knut z Kampanii Przeciw Homofobii wnosi do Sądu Najwyższego odpowiedź na kasację Prokuratora Generalnego, wnosząc o utrzymanie wyroku w mocy.
11. grudzień 2017 – Prokurator Generalny Zbigniew Ziobro kieruje do Trybunału Konstytucyjnego wniosek o stwierdzenie niezgodności z Konstytucją art. 138 KW, który był przepisem na podstawie, którego drukarz z Łodzi został uznany winnym popełnienia wykroczenia.
12. luty 2018 – Rzecznik Praw Obywatelskich zgłasza udział w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym z wniosku Prokuratora Generalnego wnosząc jednocześnie o stwierdzenie, że art. 138 KW jest zgodny z Konstytucją.
13. czerwiec 2018 – Sąd Najwyższy odracza ogłoszenie wyroku na 14 czerwca argumentując swoją decyzję zawiłością sprawy (więcej TUTAJ)
14. czerwiec 2018 – Sąd Najwyższy oddala kasację Prokuratora Generalnego Zbigniewa Ziobro w sprawie drukarza z Łodzi. Kampania Przeciw Homofobii ogłasza historyczne zwycięstwo równości w Polsce.
15. kwiecień 2019 – Trybunał Konstytucyjny odwołuje ogłoszenie orzeczenia w odniesieniu do wniosku skierowanego do Trybunału przez Prokuratora Generalnego.
16. czerwiec 2019 –  Trybunał Konstytucyjny orzeka o niekonstytucyjności art. 138 Kodeksu wykroczeń w części penalizującej umyślną i nieuzasadnioną odmowę świadczenia usług (więcej TUTAJ)
17. sierpień 2019 – Zastępca Prokuratora Okręgowego w Łodzi składa wniosek o wznowienie postępowania ws. drukarza.
18. 30 grudnia 2019 – Sąd Apelacyny w Łodzi rozpatrzy wniosek Prokuratury o wzniowienie postępowania ws. drukarza.

*Pytanie prejudycjalne jest pytaniem prawnym zadawanym przez sąd krajowy sądowi wspólnotowemu w związku z wątpliwościami dotyczącymi stosowania prawa wspólnotowego, których interpretacja jest kluczowa dla wydania wyroku w danej sprawie. Według prawa UE niezgodności takie należy rozwiązywać na korzyść przepisów prawa wspólnotowego.