Uchwała anty-LGBT gminy Niebylec unieważniona – sukces RPO

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie stwierdził nieważność uchwały anty-LGBT przyjętej przez Radę Gminy Niebylec. W ustnym uzasadnieniu orzekł m.in. że nie ma ideologii LGBT, tak jak nie ma ideologii heteroseksualnej. To już siódme zwycięstwo dotyczące tzw. uchwał anty-LGBT, które zaskarżył Rzecznik Praw Obywatelskich, Adam Bodnar. Kampania Przeciw Homofobii brała udział w sprawie jako uczestnik postępowania. Wyrok nie jest prawomocny.

We wrześniu 2019 Rada Gminy Niebylec przyjęła uchwałę, która miała m.in. na celu  “wyrażenie sprzeciwu wobec promocji i afirmacji ideologii tak zwanych ruchów LGBT”. Podkarpacka gmina była jednym z  około 100 samorządów, które w latach 2019 – 2020 przyjęły tzw. uchwałę anty-LGBT lub Samorządową Kartę Praw Rodzin (wykaz samorządów dostępny w Atlasie Nienawiści TUTAJ).  Reakcją sprzeciwu byłego już RPO, Adama Bodnara było wniesienie do 9 wojewódzkich sądów administracyjnych skarg wynikających z treści owych uchwał. Dzisiaj (29 marca) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie przychylił się do skargi Rzecznika i  stwierdził nieważność uchwały Rady Gminy Niebylec z 25 września 2019 roku w sprawie powstrzymania ideologii „LGBT”.

Sąd: Uchwała narusza godność osób LGBT+

W uzasadnieniu ustnym sąd wskazał, że skarga RPO była dopuszczalna, podczas gdy  uchwała była dotknięta istotnymi wadami prawnymi – podjęto ją bez podstawy prawnej, a co więcej wykroczyła poza zakres zadań gminy (art. 6 Ustawy o samorządzie gminnym) i zakres właściwości rady gminy (art. 18 ustawy o samorządzie gminnym). Sąd stwierdził również, że uchwała przyjęta w gminie Niebylec ingerowała w prawa i wolności jednostek, a w szczególności osób ze społeczności LGBT+ naruszając ich godność (art. 30 Konstytucji RP) i  prawo do życia do prywatnego (art. 47 Konstytucji RP). Ograniczyła prawo wolności wypowiedzi (art. 54 Konstytucji RP) oraz prawo rodziców do wychowywania dzieci w zgodzie z własnymi przekonaniami (art. 48 Konstytucji RP). W ocenie Sądu uchwała wykreowała pozaustawowe zadanie publiczne w postaci „obrony przed ideologią LGBT”, natomiast pojęcie rzekomej „ideologii LGBT” jest niejednoznaczne i niedefiniowalne. Stąd nie wiadomo, przed czym Rada Gminy miałaby chronić przyjętą uchwałą. Co więcej, sąd stwierdził, że tak jak nie ma „ideologii heteroseksualnej”, tak nie istnieje „ideologia LGBT”. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie podkreślił również, że stanowisko przedstawiane przez Radę Gminy akceptuje tylko jeden model rodziny, a przez to stygmatyzuje i próbuje zepchnąć na peryferie wszelkie modele niewpisujące się w ten kanon. Uchwała Rady Gminy Niebylec w sposób rażący naruszyła przepisy prawa i z  tego powodu WSA w Rzeszowie musiał stwierdzić jej nieważność w całości. Wyrok jest nieprawomocny.

Uchwały anty-LGBT = więcej samobójstw wśród młodzieży

To już siódmy wyrok stwierdzający nieważność uchwały „anty-LGBT” i potwierdzający, że uchwały te dyskryminują, stygmatyzują i wykluczają społeczność osób LGBTIQA. Dotychczas wszystkie sądy administracyjne, które badały uchwały merytorycznie, dochodziły do takich wniosków. Nie ma więc żadnych wątpliwości, że uchwały „anty-LGBT” mają charakter bezprawny

komentuje dzisiejszy wyrok WSA w Rzeszowie, współpracująca z Kampanią Przeciw Homofobii apl. adw. Milena Adamczewska – Stachura z Kancelarii Knut Mazurczak Adwokaci, która wspólnie z apl. adw. Arturem Kulą reprezentowali KPH przed rzeszowskim sądem. Uwagę na konsekwencje dla młodzieży LGBT+ wynikające z faktu mieszkania w tzw. strefie anty-LGBT i konieczność ich anulowania zwraca Cecylia Jakubczak z KPH: 

Negatywny wpływ tzw. uchwał anty-LGBT na życie osób ze społeczności LGBT potwierdzają opublikowane ostatnio badania przeprowadzone przez KPH i Lambdę Warszawa we współpracy z Centrum Badań nad Uprzedzeniami UW. Jak czytamy w „Sytuacji społecznej osób LGBTA. Raport za lata 2019 – 2020” blisko połowa osób LGBTA w Polsce ma poważne symptomy depresji, a osoby LGBTA mieszkające w tzw. „strefach wolnych od LGBT” częściej mają myśli samobójcze. Dlatego tak ważny jest dzisiejszy wyrok Sądu w Rzeszowie, który unieważnił uchwałę Rady Gminy Niebylec. 

Dotychczasowe wyroki wydane na korzyść Rzecznika Praw Obywatelskich:

1. wyrok WSA w Gliwicach z dnia 14 lipca 2020 r., sygn. akt III SA/Gl 15/20
2. wyrok WSA w Warszawie z dnia 15 lipca 2020 r., sygn. akt VIII SA/Wa 42/20
3. wyrok WSA w Lublinie z dnia 6 sierpnia 2020 r., sygn. akt III SA/Lu 7/20
4. wyrok WSA w Kielcach z dnia 11 września 2020 r., sygn. akt II SA/Ke 382/20
5. wyrok WSA w Krakowie z dnia 10 stycznia 2022 r., sygn. akt III SA/Kr 976/21
6. wyrok WSA w Krakowie z dnia 10 stycznia 2022 r., sygn. akt III SA/Kr 975/21
7. wyrok WSA w Rzeszowie z dnia 29 marca 2022 r., sygn. akt II SA/Rz 1825/21