Senat przyjął nowelizację Kodeksu Karnego! Apelujemy do prezydenta o podpisanie ustawy.

Senat przegłosował ustawę, która rozszerza ochronę przed przestępstwami motywowanymi uprzedzeniami ze względu na wiek, płeć, niepełnosprawność i orientację seksualną. To ogromny wspólny sukces organizacji pozarządowych, prawniczek, prawników oraz aktywistek i aktywistów, którzy walczyli o te zmiany!

Nowe przepisy nie tylko rozszerzają katalog cech chronionych, ale także obejmują ochroną również osoby, wobec których sprawca mylnie założył, że posiadają określoną cechę i kierowany tym założeniem, dokonuje przestępstwa motywowanego uprzedzeniem. Tym samym – w myśl tej nowelizacja – to motywacja sprawcy jest kluczowa, a nie fakt, czy osoba doświadczająca przemocy z nienawiści posiada daną cechę, czy nie. 

Już od pierwszych konsultacji publicznych prowadzonych w Ministerstwie Sprawiedliwości podnosiłyśmy, że bez objęcia ochroną przed mową nienawiści i przestępstwami z nienawiści również osób sojuszniczych, ustawa ta nie będzie spełniała swojej roli. Cieszymy się, że w toku pracy nad ustawą, udało się do naszych racji przekonać zarówno Ministerstwo Sprawiedliwości, jak również większość sejmową i senacką. Gdyby nie determinacja i współpraca szerokiego frontu organizacji pozarządowych, prawników i prawniczek oraz osób aktywistycznych z obszaru praw człowieka, nowelizacja kodeksu karnego nie tylko nie spełniałaby swojej roli, ale także stałby w sprzeczności z dotychczasowym orzecznictwem i praktyką ścigania przestępstw motywowanych uprzedzeniami – mówi Przemek Walas, kierownik rzecznictwa.  

Przypomnijmy, że nowelizacja Kodeksu Karnego przeszła wyjątkowo długą drogę legislacyjną. Najpierw projekt był dwukrotnie dyskutowany w toku konsultacji publicznych w Ministerstwie Sprawiedliwości (Nowa poprawka do Kodeksu karnego zawęża ochronę osób pokrzywdzonych. Spotykamy się z Arkadiuszem Myrchą i postulujemy zmiany). W brzmieniu, w którym z przesłanek wykreślono tożsamość płciową, trafił do Sejmu i do prac w komisjach. W ich trakcie do projektu dopisano zaimek dzierżawczy “jej”, który znacząco zawężał ochronę kodeksową jedynie do osób, które rzeczywiście posiadają określoną cechę. Dzięki szybkiej reakcji Linusa Lewandowskiego z Homokomado, udało się organizować spotkanie z min. Arkadiuszem Myrchą, w trakcie którego organizacje pozarządowe – w tym KPH – przedstawiły swoje wątpliwości związane z tą poprawką. Na etapie prac w Komisji Nadzwyczajnej ds. zmian w kodyfikacjach, przedstawiliśmy opracowaną wspólnie z Lambda Warszawa, Instytutem Bezpieczeństwa Społecznego, Helsińską Fundacją Praw Człowieka, Stowarzyszeniem Interwencji Prawnej i Polskim Towarzystwem Prawa Antydyskryminacyjnego krytyczną opinię, która zyskała poparcie również środowisk sędziowskich i prokuratorskich, jak również autorytetów prawnych. W toku dyskusji wypracowaliśmy ze stroną rządową i sejmową kompromisową treść poprawek, która po przegłosowaniu w sejmie, została przyjęta w senacie. 

Nadal ustawa nie spełnia wszystkich naszych oczekiwań podnoszonych w naszych uwagach, choćby ze względu na brak tożsamości płciowej, czy też braku definicji przestępstwa motywowanego uprzedzeniami, ale nowelizacja KK jest krokiem w dobrym kierunku i znacząco rozszerza ochronę przed przemocą i nienawiścią wobec osób LGBT+.

Teraz czas na kolejny krok! Apelujemy do prezydenta Andrzeja Dudy o podpisanie tej niezwykle ważnej ustawy, która zwiększy bezpieczeństwo i ochronę przed przemocą motywowaną uprzedzeniami i mową nienawiści.