“Equality Watch” składa skargę do Komisji Europejskiej – podkarpacki Urząd Marszałkowski nie przestrzega prawa UE

Podkarpacka prokuratura odmawia wszczęcia śledztwa w sprawie nieprawidłowego dysponowania europejskimi pieniędzmi przez Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego. Koalicja na rzecz Równych Praw “Equality Watch” składa skargę do Komisji Europejskiej.

Skarga do KE na Podkarpacki Urząd Marszałkowski

Od grudnia 2023 r. Koalicja „Equality Watch” stara się doprowadzić do wszczęcia śledztwa w sprawie powiatów łańcuckiego i dębickiego na Podkarpaciu oraz Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podkarpackiego w związku z nieprawidłowościami w przydzielaniu funduszy europejskich. Niestety, prokuratura w Rzeszowie odmówiła wszczęcia postępowania w odpowiedzi na zawiadomienia o możliwości popełnienia przestępstwa, a zażalenie na odmowę zostało odrzucone przez sąd w Rzeszowie. W związku z tym nie pozostało nic innego, niż skierowanie skargi wyżej – do Komisji Europejskiej.

Co się wydarzyło?

• Powiat łańcucki (25 czerwca 2019 r.) i powiat dębicki (17 września 2019 r,) przyjęły analogiczne uchwały o przyjęciu Samorządowej Karty Praw Rodzin (SKPR). Uchwały te, tak jak pozostałe SKPRy, zostały przyjęte z inicjatywy i inspiracji Instytutu na Rzecz Kultury Prawnej “Ordo Iuris”.
• Uchwały są niezgodne z prawem polskim i europejskim, co wielokrotnie opisywano na stronie internetowej i w mediach społecznościowych „Equality Watch”.
• Warunkiem otrzymania funduszy europejskich w obecnej perspektywie finansowej (2021-2027) jest przestrzeganie Karty Praw Podstawowych i zasady równości szans i niedyskryminacji. Zatem jednostki samorządowe, które utrzymują SKPR nie powinny, zgodnie z prawem, otrzymywać unijnych pieniędzy.
• Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego (UMWP) zignorował zasady przyznawania funduszy europejskich (m.in. art. 9 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady 2021/1060 z 24/06/2021 oraz art. 10 Traktatu o funkcjonowaniu UE), jak również Rezolucję Parlamentu Europejskiego z dnia 11 marca 2021 r. w sprawie ogłoszenia UE strefą wolności osób LGBTIQ (2021/2557(RSP)) i podjął decyzję o przyznaniu unijnych środków powiatom łańcuckiemu i dębickiemu.
• Wielokrotnie informowano UMWP, że przyznanie tych środków jest niezgodne z prawem, złożono dwa zawiadomienia do prokuratury w sprawie nieprawidłowego dysponowania funduszami europejskimi przez Urząd oraz poświadczenia nieprawdy przez władze powiatowe, które podpisały oświadczenia, że nie podejmują dyskryminujących działań.
• W zawiadomieniach do prokuratury, podnoszono możliwość poświadczenia przez zarządy powiatów nieprawdy (art. 271§1 Kodeksu karnego) poprzez oświadczenie o braku obowiązywania dyskryminujących uchwał przy jednoczesnym utrzymywaniu w mocy Samorządowych Kart Praw Rodzin, a także zwrócono uwagę na działanie Urzędu Marszałkowskiego na szkodę interesu publicznego (art. 231 § 1 Kodeksu karnego) poprzez rozporządzanie środkami unijnymi niezgodnie z prawem.
• Prokuratura w Rzeszowie dwukrotnie odmówiła wszczęcia śledztwa w tej sprawie, a sąd rejonowy odrzucił zażalenie „Equality Watch”.
• Z tego powodu Koalicja „Equality Watch” zdecydowała się złożyć skargę na Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego do Komisji Europejskiej.

Nie mamy wątpliwości, że fundusze UE powinny być wydatkowane zgodnie z zasadami unijnymi, w tym również z poszanowaniem zasady równości i niedyskryminacji. Jak wynika wprost z umowy partnerstwa i programów regionalnych, że jednostka samorządu terytorialnego utrzymująca w mocy dyskryminującą uchwałę nie otrzyma środków z funduszy unijnych. Skoro powiaty łańcucki i dębicki utrzymują w mocy dyskryminujące Samorządowe Karty Praw Rodzin, przyznanie im jakichkolwiek środków było w naszej ocenie nieprawidłowe. Jako Koalicja “Equality Watch” będziemy do końca zabiegać o przestrzeganie tej zasady, wykorzystując wszystkie dostępne narzędzia – komentuje Annamaria Linczowska z KPH będącego organizacją członkowską Koalicji.

Spójna interpretacja SKPR w kontekście funduszy UE leży w interesie publicznym

W skardze do KE Koalicja podniosła, że Urząd Marszałkowski jako instytucja zarządzająca wydawał fundusze UE niezgodnie z prawem, nie zapewniając poszanowania zasady niedyskryminacji. Polska jako państwo członkowskie Unii Europejskiej nie zapewniła skutecznej kontroli działań Instytucji Zarządzającej, Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podkarpackiego i zarządów powiatów łańcuckiego i dębickiego poprzez odmowę wszczęcia postępowania.

Ponadto, zwrócono uwagę na brak konsekwentnej i jednolitej interpretacji dyskryminującego charakteru Samorządowej Karty Praw Rodzin przez Prokuraturę:

• Prokuratura rejonowa w Bolesławcu (województwo dolnośląskie) podjęła śledztwo w analogicznej sytuacji przeciwko Gminie Gromadka, która utrzymywała w mocy Samorządową Kartę Praw Rodziny.
• Natomiast Prokuratura Rejonowa w Rzeszowie (województwo podkarpackie) odmówiła podjęcia śledztwa.

Pewność prawa i przewidywalność jego stosowania tak, żeby analogiczne sprawy rozpoznawane były w sposób podobny przez podmioty władzy publicznej skutkują poczuciem bezpieczeństwa wszystkich obywateli_ek (por. wyrok TSUE z 18/11/2008, C-158/07).

Zapoznaj się z pełną treścią skargi