KPH wygrywa z Ministerstwem Edukacji i Nauki

W 2017 roku, w związku z reformą edukacji, Ministerstwo Edukacji i Nauki (MEiN) rozpoznawało wnioski jednego z wydawnictw (Rubikon) o zatwierdzenie podręczników “Wędrując ku dorosłości” – w ocenie KPH był to podręcznik niezgodny z aktualnym stanem wiedzy, zawierał kontrowersyjne i krzywdzące treści.

O sprawie

W postępowanie w MEiN w sprawie dopuszczenia podręcznika do użytku, KPH zaangażowało się jako uczestnik postępowania – formalnie było to postępowanie administracyjne, więc zgodnie z przepisami Kodeksu postępowania administracyjnego (K.p.a.), KPH mogło wziąć w nim udział jako organizacja społeczna.

MEiN odmówił KPH udziału w tym postępowaniu – postanowienie o odmowie zostało zaskarżone przez KPH do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. WSA oddalił skargę KPH w obydwu sprawach. KPH od tych wyroków złożyło skargę kasacyjną do NSA (Naczelny Sąd Administracyjny). NSA prawomocnie uznał, że odmowa udziału była niezasadna.

W międzyczasie MEiN wydało decyzję o dopuszczeniu podręcznika nie czekając na zakończenie postępowania w przedmiocie odmowy udziału KPH. Podręcznik został dopuszczony za wcześnie: MEiN nie mógł wydać decyzji o jego dopuszczeniu przed ustaleniem statusu KPH w postępowaniu.

Również w tym czasie Sejm znowelizował ustawę o systemie oświaty w taki sposób, że wyłączył te przepisy K.p.a., które umożliwiałyby udział organizacji w postępowaniu – zmiana weszła w życie 1 stycznia 2019 roku.

Działanie KPH

Mamy podejrzenia, że decyzja o zmianie prawa była podyktowana czysto politycznie i stanowiła odpowiedź na działanie KPH. W naszej ocenie nowelizacja nie jest niczym uzasadniona, nie ma żadnego racjonalnego powodu, dla którego w postępowaniu administracyjnym przed Ministrem miałyby nie być dopuszczane organizacje społeczne. 

Apelujemy do Sejmu o rozważenie zasadności cofnięcia tej motywowanej politycznie zmiany. 

KPH zwróciło się do MEiN z wnioskiem o unieważnienie decyzji o dopuszczeniu podręcznika z uwagi na to, że została wydana przed prawomocnym zakończeniem postępowania o dopuszczenie KPH do udziału w postępowaniu jako organizacja społeczna. 

Ostatecznie, NSA zgodził się z nami i podkreślił, że należało wszcząć postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji Ministra z uwagi na interes społeczny przemawiający za udziałem KPH w takim postępowaniu. Prawdopodobnie, w niedługiej przyszłości, takie postępowanie zostanie przez MEiN wszczęte. 

KPH w sprawie reprezentuje r. pr. Adam Kuczyński.

Cieszymy się, że NSA swoimi orzeczeniami potwierdziło status KPH jako organizacji społecznej mogącej brać udział w postępowaniu o dopuszczenie podręczników i w ten sposób realizować swoje cele statutowe. Wprowadzony w 2019 roku przepis, wyłączający możliwość udziału organizacji w postępowaniach przed MEiN, nie ma w ocenie KPH żadnego uzasadnienia merytorycznego i powinien zostać uchylony. – komentuje Annamaria Linczowska z KPH.

Orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego należy przyjąć z uznaniem, chociaż nie zamykają one precedensowych postępowań zainicjowanych jeszcze w lipcu 2017 r. Cenne jest, że NSA potwierdził status KPH jako podmiotu, który działa w obronie społeczności LGBT+. Podobnie docenić należy, iż NSA potwierdził, że obrona społeczności LGBT+ może polegać na dążeniu do eliminacji dyskryminujących treści z podręczników szkolnych poprzez udział w postępowaniu administracyjnym. Obecnie kluczową kwestią jest wyeliminowanie przez Sejm z Prawa oświatowego szkodliwego przepisu dotyczącego dopuszczania organizacji społecznych do udziału w postępowaniach dotyczących dopuszczania podręczników szkolnych. – dodaje r. pr. Adam Kuczyński.

---