Nowy rok szkolny – nowa nagonka. Interweniujemy w sprawie poradnika dla szkół Ordo Iuris

Ordo Iuris przekonuje szkoły, że kadra pedagogiczna ma prawo odmówić zwracania się do transpłciowej i niebinarnej młodzieży preferowanymi imionami i formami gramatycznymi. Nie jest to zgodne z prawdą, co szeroko omawiamy w apelu KPH do dyrekcji i kadry nauczycielskiej polskich szkół w sprawie Poradnika “Gdy Kasia twierdzi, że jest Tomkiem: Aspekty prawne genderowych sporów o zaimki w polskiej szkole. Poradnik dla nauczycieli” oraz w oficjalnym wniosku do MEN o zajęcie stanowiska. 

 

Zapoznaj się z pełną treścią stanowiska

 

Poradnik Ordo Iuris dla szkół – co jest w nim napisane? 

W związku z rozpoczęciem roku szkolnego Fundacja Instytut na rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris opublikowała Poradnik dla nauczycieli, w którym przekonuje, że zwracanie się do młodzieży transpłciowej i niebinarnej preferowanymi imionami i zaimkami jest szkodliwe dla młodych osób. Nie stanowi także obowiązku prawnego ani nie wynika z kodeksu etyki zawodowej nauczyciela. 

Autor poradnika, Marek Puzio z Fundacji Instytut na rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris, niezgodnie z prawdą argumentuje m.in. że:

• zwracanie się do młodzieży zaimkami zgodnymi z płcią metrykalną nie może być przejawem dyskryminacji oraz nie narusza jej dóbr osobistych
• dopiero zmiana oznaczenia płci i imienia w dokumentach transpłciowej lub niebinarnej młodej osoby może nakładać na kadrę pedagogiczną obowiązek zmiany sposobu zwracania się do tej osoby
• panuje moda czy wręcz społeczna epidemia transpłciowości i niebinarności, która jest skutkiem działań mediów, mediów społecznościowych i aktywistów trans
• wskaźniki dobrostanu osób trans są niższe niż ogółu populacji, a tranzycja prowadzi do negatywnych skutków zdrowotnych i okaleczenia

Wniosek, który Autor poradnika Ordo Iuris wyprowadza z tej argumentacji jest taki, że kadra pedagogiczna może zaszkodzić młodzieży afirmując jej ekspresję płciową. Sugeruje, żeby informować rodziców innych uczniów, że takie sytuacje mają miejsce w szkole. Według Poradnika, kadra pedagogiczna powinna zapobiegać i przeciwdziałać przemocy, zarówno wobec osób trans (wyszydzanie, dokuczanie itp) jak i ze strony osób trans (wymuszanie na innych określonych zachowań i szantaż emocjonalny). 

Odpowiedź KPH – co zarzucamy poradnikowi dla szkół Ordo Iuris

W apelu do szkół zwracamy uwagę na szereg przepisów, danych naukowych i statystyk, które stoją w sprzeczności z przekonaniami prezentowanymi w poradniku “Gdy Kasia twierdzi, że jest Tomkiem: Aspekty prawne genderowych sporów o zaimki w polskiej szkole. Poradnik dla nauczycieli”. 

Stanowisko KPH w sprawie poradnika Ordo Iuris dla szkół – najważniejsze punkty:

• prawo do nauki, realizowane w bezpiecznej i wspierającej atmosferze, wolnej od dyskryminacji i nierównego traktowania, jest prawem człowieka, chronionym przez przepisy prawa polskiego i międzynarodowego, co potwierdzają Powszechna Deklaracja Praw Człowieka, Konwencja o Prawach Dziecka i Konstytucja RP
• aby skutecznie zagwarantować to prawo, państwo ma obowiązek przeciwdziałać przemocy, wykluczeniu i poniżającemu traktowaniu ze względu na orientację seksualną i tożsamość płciową w systemie edukacji oraz promować postawy oparte na tolerancji i szacunku
• kadra pedagogiczna ma obowiązek kierować się dobrem młodzieży i troską o jej zdrowie, z poszanowaniem jej godności osobistej, a realizowanie prawa do nauki wymaga zagwarantowania młodzieży odpowiedniej ochrony i wsparcia, które umożliwi im życie w zgodzie ze swoją orientacją seksualną i tożsamością płciową
• według raportu Komisji Europejskiej, w całej UE ponad 80% młodych osób uczących się i dorosłych osób studiujących deklaruje, że doświadczyło w środowisku edukacyjnym przemocy lub dyskryminacji ze względu na swoją tożsamość lub ekspresję płciową
• badania pokazują, że większość osób transpłciowych uświadamia sobie swoją tożsamość płciową przed osiągnięciem pełnoletności, najczęściej w wieku od 10 do 14 lat, a traktowanie, z którym spotykają się w szkołach, jest bardzo ważne dla ich rozwoju i dobrostanu
• Międzynarodowy Komitet Praw Dziecka potwierdził, że obowiązkiem państwa wynikającym z przepisów Konwencji o Prawach Dziecka jest podejmowanie aktywnych działań na rzecz przeciwdziałania dyskryminacji młodych osób należących do marginalizowanych grup, w tym osób LGBT+

Podkreślamy, że dyskryminacja i wykluczenie prowadzi do znacznie częstszego występowania zaburzeń depresyjnych, skłonności samobójczych, samookaleczania i zaburzeń odżywiania u młodych osób transpłciowych w porównaniu do ich cispłciowych rówieśników. Jednocześnie, wsparcie ze strony rodziny i otoczenia oraz dostęp do społecznej tranzycji, w tym możliwość posługiwania się wybranym imieniem, zwłaszcza w środowisku szkolnym, uznawane są za najistotniejsze czynniki pozytywnie wpływające na przystosowanie psychospołeczne transpłciowej młodzieży.

Zgodnie z zaleceniami ekspertów, kadra pedagogiczna może znacząco wesprzeć młodzież poprzez ułatwienie jej funkcjonowania w szkole w zgodzie z jej tożsamością płciową, m.in. przez:

• zwracanie się odpowiednim imieniem i formami gramatycznymi (takimi jakie preferuje osoba uczniowska)
• pozwolenie na swobodny wybór ubrań, fryzury, towarzystwa i sposobów spędzania czasu
• zapewnienie możliwości korzystania z łazienki zgodnie z tożsamością płciową lub z toalety neutralnej dostępnej dla wszystkich
• reagowanie na przejawy braku akceptacji: wyzwiska, plotki i przemoc, zarówno ze strony grupy rówieśniczej, jak i kadry pedagogicznej
• budowanie relacji między młodzieżą i gronem pedagogicznym opartych na zaufaniu i przekonaniu, że młoda osoba może się w każdej sytuacji zwrócić z prośbą o pomoc

 

Zapoznaj się z pełną treścią stanowiska

 

Oficjalny wniosek KPH do MEN w sprawie poradnika Ordo Iuris

Równolegle do apelu do szkół, jako KPH wysłaliśmy oficjalny list do Ministry Edukacji, Barbary Nowackiej, w którym wnioskujemy o zajęcie stanowiska w sprawie transfobicznego poradnika Ordo Iuris. 

Uważamy, że opinia MEN ma w tej sytuacji kluczowe znaczenie i jest priorytetowym drogowskazem wpływającym na postawy w systemie edukacji. 

Kształtowanie wspierających warunków dla młodzieży w systemie edukacji, dbanie o bezpieczeństwo i komfort młodzieży oraz wyznaczanie standardów pedagogicznych uwzględniających interes osób uczących się jest zadaniem Ministerstwa, które wobec tak szkodliwych publikacji, jak poradnik Ordo Iuris powinno być traktowane priorytetowo. 

 

Zapoznaj się z wnioskiem do MEN

 

Nie zgadzasz się z poglądami Ordo Iuris wyrażonymi w poradniku? Udostępnij nasz apel!