Tęczowy Piątek 2019 – podsumowanie

Ostatni piątek października był w Polsce tęczowy. A wszystko za sprawą Tęczowego Piątku – szkolnej akcji zainicjowanej cztery lata temu przez Kampanię Przeciw Homofobii, której celem jest okazanie wsparcia młodzieży LGBT. Przez cały dzień trwania akcji zespół KPH monitorował jej przebieg. Czas na podsumowanie.

Zainicjowana przez KPH akcja Tęczowy Piątek to dla tysięcy nastolatków LGBT w Polsce jedyny dzień w roku, kiedy mogą poczuć się w szkole bezpiecznie. Mimo szlachetnego celu, równościowa inicjatywa spotkała się z licznymi atakami. Tęczowym Piątkiem straszyły fundamentalistyczne organizacje – Ordo Iuris wespół z Fundacją Mamy i Taty (ta druga zachęcała młodzież do wagarów!). Absurdalny list wystosowała toruńska Solidarność. Małopolska kurator oświaty Barbara Nowak nazwała akcję „deprawowaniem uczniów” strasząc szkoły kontrolami. Ciężkie działa przeciw Tęczowemu Piątkowi wytoczył również Rzecznik Praw Dziecka, któremu wtórowała szerząca dezinformację TVP.

Szkoły ustępują… ale nie do końca

Na skutek zmasowanej nagonki część szkół zrezygnowała z organizowania w swoich murach Tęczowego Piątku. Jednak wiele placówek, której nauczyciele i nauczycielki są świadomi tego, że w Polsce aż 70 proc. osób LGBT doznaje przemocy, a w blisko 30 proc. przypadków dochodzi do niej w szkole, postanowiło zorganizować akcję, ale pod inną nazwą. I tak np. w jednej z krakowskich szkół odbył się nie tęczowy, a “Zakręcony Piątek”. Były też szkoły, które nie ugięły się presji kuratorium i Tęczowy Piątek zorganizowały. Należą do nich m.in. I SLO Bednarska w Warszawie, LO im. Adama Mickiewicza w Lubaniu, stołeczna Hoffmanowa czy Paderewski z Lublina. Na korytarzach tych szkół wywieszono plakaty informujące m.in. o tym, gdzie osoby LGBT mogą szukać wsparcia, rozmawiano o różnych aspektach tolerancji, zorganizowano zajęcia plastyczne i tęczowy poczęstunek. Wszystko przy wsparciu nauczycieli i nauczycielek oraz dyrekcji, której część była aktywna również w sieci, jak np. kadra szkolna zrzeszona w Protest z Wykrzyknikiem czy Nauczyciel Roku, Przemysław Staroń komentujący na bieżąco, co się dzisiaj działo.

Młodzież bierze sprawy w swoje ręce

W szkołach, które zrezygnowały z akcji – lub w ogóle nie miały w planach Tęczowego Piątku – sprawy w swoje ręce wzięła młodzież. Uczennice i uczniowie świętowali ten dzień ubierając tęczowe skarpetki, koszulki i bluzy, malując sobie tęczowe flagi na rękach lub przyklejając na twarz tęczowe plasterki. Obowiązkowym elementem garderoby były tęczowe sznurówki i przyczepiona do plecaka lub torby sześciokolorowa flaga. W ten sposób nastolatki wysłały dzisiaj w świat sygnał, że akceptują swoich rówieśników i rówieśniczki LGBT. Bywało i tak, że w szkołach, które nie znalazły miejsca dla Tęczowego Piątku, akcja odbyła się przed placówką. Takie rozwiązanie przyszło do głowy nastolatkom z Torunia, które wywiesiły tęczowe flagi na barierkach przed budynkiem szkoły. Młodzież znalazła też sposób na rozwiązanie problemu jakim była kolizja terminu Tęczowego Piątku i akcji MEN „Szkoła pamięta”. Grupa uczniów i uczennic z Warszawy zorganizowała pod budynkiem Ministerstwa akcję upamiętniającą Dominika, Kacpra i Milo – nastoletnie osoby LGBT, które odebrały sobie życie z powodu homo- i transfobii.

Gwiazdy, politycy i duchowni murem za młodymi

Młodzież celebrująca Tęczowy Piątek mogła liczyć na wsparcie ze strony części dorosłych. Jako pierwsze głos zabrały gwiazdy występujące w spocie promującym tegoroczną edycję akcji „Stoję po stronie młodzieży”, czyli m.in. Majka Jeżowska, Julia Kamińska, Mateusz Janicki i Jacek Poniedziałek. W dniu akcji dołączyły do nich kolejne sławy, w tym m.in. Anja Rubik, Maja Ostaszewska, Julia Wieniawa i Magdalena Cielecka. Głosy solidarności z młodzieżą dobiegły również ze strony polityków i polityczek z Polski i zagranicy. List wsparcia napisali europosłowie i europosłanki z Intergroup on LGBTI Rights, oświadczenie wystosowała pełnomocniczka prezydenta m. Łodzi ds. równego traktowania Agnieszka Łuczak, głos zabrali również radni i radne z Warszawy, w tym m.in. Dorota Łoboda i Marek Szolc. Po stronie młodzieży opowiedział się RPO Adam Bodnar wydając oficjalne stanowisko ws. „Tęczowego Piątku”, a także ks. Proboszcz Michał Jabłoński z Parafii Ewangelicko – Reformowanej oraz ks. Wojciech Lemański. Nastolatki otrzymały wsparcie ILGA Europe – organizacji LGBTI zrzeszającej 600 aktywistów i aktywistek z Europy i Azji oraz polskich organizacji społecznych – Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, Fundacji Batorego, Amnesty International Polska, Towarzystwa Edukacji Antydyskryminacyjnej i in.

Hasztag #TęczowyPiątek zawładnął Internetem

Przez pięć godzin hasztag #TęczowyPiątek był najczęściej używanym hasztagiem na polskim Twitterze. Użytek zrobiła z niego głównie młodzież, która za pośrednictwem mediów społecznościowych relacjonowała to, co dzieje się w szkołach wrzucając do sieci zdjęcia i wideo. Drugą po uczniach i uczennicach grupą, która wywindowała hasztag #TęczowyPiątek na pierwsze miejsce rankingu byli politycy i polityczki. Na temat Tęczowego Piątku pozytywne tweety i posty na facebooku umieszczali m.in. Monika Rosa, Paweł Rabiej i Katarzyna Lubnauer z Nowoczesnej, Robert Biedroń, Maciej Gdula i Joanna Scheuring Wielgus z Wiosny, Barbara Nowacka z Inicjatywy Polskiej czy Michał Boni z Platformy Obywatelskiej. Na Facebooku olbrzymią popularnością cieszyła się przygotowana przez KPH nakładka #TęczowyPiątek na zdjęcia profilowe. O szkolnej akcji było głośno również na Instagramie, gdzie po wpisaniu #TęczowyPiątek przed oczami pojawią się setki zdjęć radosnej młodzieży, która dzisiaj mogła być sobą bez obaw, że ktoś ją skrzywdzi.

Tęczowy Piątek wychodzi ze szkół

Tęczowy Piątek wyszedł dzisiaj poza szkolne mury. Do akcji dołączyły trzy kina – Kinoteka w Warszawie, Kino Nowe Horyzonty we Wrocławiu i Kino Nowa Fala w Giżycku. Przed seansami zaplanowanymi na piątek 25 października emitowano spot „Stoję po stronie młodzieży”. Zareagował również biznes  – specjalną grafikę z okazji Tęczowego Piątku przygotował Bank BNP Paribas i Ben & Jerry’s. Pod pomnikiem Syrenki w Warszawie zorganizowano tęczowo-piątkową potańcówkę, a w poznańskim Lokum Stonewall na szybie lokalu pojawił się wielki napis Tęczowy Piątek.

Młodzież górą

Szykując się do tegorocznej edycji Tęczowego Piątku nazwaliśmy akcję testem dla dorosłych, którzy będą mieli szansę udowodnić, że bezpieczeństwo młodzieży to dla nich priorytet. Jak wskazuje nasze podsumowanie, spora część dorosłych nie zaliczyła egzaminu. Grupą, która zasłużyła na ocenę celującą jest natomiast młodzież. Nastolatki wzięły sprawy w swoje ręce i  pokazały młodym gejom, lesbijkom, osobom biseksualnym i transpłciowym, że je akceptują takimi, jakie są, bo są OK!